Kao izumitelj grejnih kablova i kompanija sa najdužim iskustvom na tržištu podnog grejanja, Nexans ima primere gde grejni kablovi rade već 60 godina, ali i primere gde su se pojavili problemi u radu podnog grejanja nakon 1-2 godine. Ispostavilo se da je smanjena termička provodljivost poda najčešći razlog preranog otkazivanja. Očekivani životni (radni) vek grejnih kablova kod pravilne ugradnje i korišćenja je 40 i više godina.
Odlučujući faktori za „životni“ vek grejnih kablova
Dva ključna aspekta koji utiču na vek trajanja grejnih kablova su pravilno postavljanje i nesmetano i sigurno „ležanje“ kablova tokom upotrebe.
Grejni kabl je pravilno postavljen ukoliko je instalacija pravilno dimenzionisana, u skladu sa primenom, preporukama i ograničenjima datim od strane proizvođača. Ovo je povezano sa odgovarajućom/maksimalnom snagom po kvadratnom metru i preporučenom udaljenošću od termičkih barijera (slivnici, cevi, zidovi i dr.). Kod pokrivanja kablova (izlivanje košuljice) važno je ispratiti instrukcije date od strane proizvođača grejnih kablova i proizvođača materijala za izradu košuljice.
Najvažnije preporuke od strane proizvođača kablova tiču se minimalne debljine materijala iznad kablova, zahteva za termičkom provodljivošću i maksimalnom (ukupnom) debljinom košuljice. Kada je reč o zahtevima proizvođača materijala za košuljicu, bitno je pratiti uputstva za pripremu (mešanje, količina vode…), nanošenje, sabijanje, sušenje, kako bi se izbegla poroznost košuljice.
Sigurno i nesmetano „ležanje“ kablova podrazumeva da grejni kablovi nisu izloženi spoljašnjem mehaničkom uticaju. Pomeranje (smicanje) poda je najčešći takav uticaj, a može se javiti i usled suviše tankog sloja košuljice oko grejnog kabla. Većina proizvođača materijala za „tanke“ podove preporučuje minimalnu debljinu košuljice od 2 cm ako je kabal instaliran na drvenom podu ili drugim površinama gde može doći do smicanja. Ovo je bitno kako bi se postigla dovoljna čvrstoća i stabilnost poda. Takođe, pomeranja u podu mogu dovesti i do odlepljivanja ili pucanja pločica.
Radna temperatura i termička provodljivost
Nexans grejni kablovi su dizajnirani za trajan rad na maksimalnoj temperaturi od 65 °C na spoljašnjoj izolaciji. Naravno, ovo je ekstremno visoka temperatura pogotovo kada se zna da kabl postavljen u podu (sa pločicama) na temperaturi od 27 °C, ima temperaturu od 32-38 °C na spoljašnjem plaštu. Grejni kablovi se kontrolišu pomoću termostata sa podnim senzorom, koji mogu biti aktivni ili služiti za ograničavanje temperature poda. Ukoliko košuljica ne poseduje dovoljnu termičku provodljivost, razlika u temperaturi na spoljašnjem plaštu kabla i senzora postaje veoma velika. Razlog za to je što se u ovom slučaju košuljica ponaša kao izolator, pa toplota teže dopire do senzora koji je udaljen.
Sve što može poći po zlu…
- Kabl u direktnom kontaktu sa termičkom barijerom (PVC cev)
- Plastična folija pokriva kabal i sprečava ravnomerni prenos toplote
- Porozna košuljica nema dovoljnu termičku provodljivost
- Kabal je previše blizu zida. Minimalna udaljenost od zida treba da bude 3-4 cm
- Premali razmak između linija kabla (na razmaku od 5 cm kabal od 17 W/m daje 340 W/m2)
Pregrevanje
Grejni kablovi, kao i drugi kablovi, imaju izolaciju provodnika i zaštitni spoljni plašt izrađen od različitih vrsta plastičnih materijala koji sadrže „stabilizatore“. Stabilizatori daju mekoću i fleksibilnost plastike (izolacije) čime se obezbeđuje dugotrajnost kablova. Vremenom dolazi do degradacije ovih stabilizatora, a povećana radna temperatura ubrzava ovaj proces. Odabirom kvalitetnih sirovina za izradu, pravilnim postavljanjem i upotrebom grejnih kablova obezbeđuje se njihov rad u okviru temperatura koje ne utiču na degradaciju stabilizatora. Ovim se povećava radni vek grejnih kablova na višedecenijsku upotrebu.
Vlažne prostorije i hidroizolacija
Većina problema kod grejnih kablova javlja se u kupatilima i drugim vlažnim prostorijama. Ove prostorije imaju najdužu tradiciju upotrebe grejnih kablova i obično veliku instalisanu snagu, najčešće od 130 W/m2 – 150 W/m2.
Ako je košuljica loše termičke provodljivosti, temperatura kabla može da prekorači radnu temperaturu. Spoljašnji plašt slabi usled pregrevanja, a u vlažnim prostorijama, gde je hidroizolacija postavljena ispod košuljice, postoji opasnost od prodiranja vode u grejni kabl. Nexans prihvata oba rešenja za hidroizolaciju u vlažnim prostorijama: ispod, ili preko košuljice, ali preporučuju hidroizolaciju preko.
Kod izrade „donje“ hidroizolacije pod će se naposletku, usled direktnog kvašenja, natopiti vodom, što u kombinaciji sa ostacima sapuna stvara veoma korozivno (alkalno) okruženje u podu.
Grejni kabl može da podnese alkalno okruženje u normalnim radnim uslovima, ali ako se spoljni omotač ošteti ili pukne „korozivna i električno provodljiva voda“ dolazi u kontakt sa izolacijom provodnika i jezgrom kabla i vremenom će nagrizati i razgrađivati materijale unutar (ispod) spoljnog plašta. U takvim slučajevima treba ugraditi novi kabl (i pod) kako bi se ponovo dobilo grejanje poda.
Budite oprezni
Iako su grejni kablovi mehanički jaki, važno je postupati tako da se ne oštete prilikom instalacije. Mora se voditi računa, koliko je to moguće, da se kablovi što manje gaze, sprečiti da oštri predmeti padnu i udare u kabl, kao i da se ne rade druge stvari koje mogu oštetiti kabl. Ukoliko se grejni kabal ošteti, i najbolja ugradnja i pokrivanje kablova neće biti od velike pomoći.
Enerset d.o.o.
Bulevar Zorana Đinđića 144v, 11070 Beograd, Srbija
T: +381 11 63 01 600
M: +381 64 90 90 111
prodaja@enerset.rs
office@enerset.rs
www.enerset.rs
